Skąd woda w rzekach i jeziorach

18 maja br. w CISie gościliśmy dr Jacka Cieścińskiego, pracownika Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy z wykładem „Skąd woda w rzekach i jeziorach”.

Na ziemi jest około 1,3 ml km3 wody. Nie prawdą jest, że wody ubywa i jest jej mniej. Cykl obiegowy na ziemi powoduje to, że wody jest zawsze tyle samo. Co wyparuje to z powrotem napada i tak w kółko. Oznacza to, że obieg wody jest systemem zamkniętym. Zawsze będzie jej tyle samo. 97% wody na naszej planecie to woda słona. Zaledwie 3% to woda słodka którą można wykorzystać do picia. Z kolei większość tej wody występuje w postaci lodowców. Ostatecznie około 1/3 objętości wody słodkiej zgromadzona jest pod ziemią. Co ciekawe w rzekach czy jeziorach i tego typu zbiornikach występuje około 1,2% słodkiej wody. Tak więc woda, którą pijemy w kranach w dużej mierze pochodzi z wód podziemnych. Znajduje się ona tam nawet kilka tysięcy lat.

Gdyby wszystkie wody świata przedstawić jako sześcienne akwarium o boku 1 m (w którym mieści się 1000 l wody), to tylko 30 l stanowiłaby woda słodka. Jest jej bardzo niewiele, ale ma dla nas niewyobrażalnie wielkie znaczenie.

 Rzeki powstają na skutek tendencji wody do płynięcia z wyższych terenów w kierunku oceanów, czego bezpośrednią przyczyną jest siła grawitacji ziemskiej działająca na wodę. Woda, która spada na powierzchnię Ziemi w postaci deszczu lub śniegu spływa do najbliższej rzeki (a dalej do morza), a także wsiąka w glebę, zasilając wody podziemne. Spod ziemi wypływa na powierzchnię jako źródło dające początek rzece, która wpada do innej, większej lub do jezior i mórz. Głównym zbiornikiem wody na naszej planecie są oceany. Ponad 90,5 % powierzchni to woda. Hydrosfera to wodna powłoka kuli ziemskiej obejmująca wody atmosferyczne, powierzchniowe i podziemne, a hydrologia – (hydrol – woda) to dział geografii fizycznej, zajmujący się badaniem wody, występującej w środowisku przyrodniczym Limnologia, hydrologia jezior to nauka z zakresu hydrologii zajmująca się badaniem wód zbiorników śródlądowych.

Woda krąży pomiędzy oceanem i lądami, takie krążenie nazywa się cyklem hydrologicznym. Zasoby wodne hydrosfery mają objętość około 1,4 mld km sześciennych wody. Woda słodka – 2%, woda słodka użyteczna dla ludności 1%, woda słona – oceany i morza 97%.

Wody Noteci biorą się z obszaru zlewni.

Ilość wody w Trzciance to ok. 550 milimetrów/metr, średnia dla Polski 60 cm/1m . Rzeki Polski leżą w zlewisku trzech mórz: Morze Bałtyckie, Czarne, Północne.